De veiligheid in ons land kapot maken hoeven we zelf niet te doen, want de politieke elite blijkt dat zelf uitstekend te kunnen. Nadat er eerst 3 decennia achter elkaar straf werd bezuinigd op de Krijgsmacht, kwamen daarna de tot nu toe loze beloften om het Defensiebudget weer op of in ieder geval richting de afgesproken norm van 2% te krijgen. En waar de Nederlandse regering op de eerste rij staat om andere landen te maat te nemen als ze niet aan afspraken over – bijvoorbeeld – Europese begrotingsregels voldoen, blijft onze regering zelf volstrekt nalatig als het gaat om de NAVO-afspraken.
Er komt nu een beetje geld bij, maar dat het te weinig en te laat is blijkt wel uit de berichten dat compagnieën van de landmacht, luchtmacht en het Korps Mariniers tijdelijk worden opgeheven. Dan gaat het dus om gevechtseenheden die zorgen voor de daadwerkelijke gevechtskracht bij bijvoorbeeld de verdediging van ons grondgebied. Vorige week sprak de C-LAS (commandant landmacht) luitenant-generaal Beulen nog dat er eindelijk gebouwd kon gaan worden. Dat moest ook wel, want we hadden met zijn allen gedacht dat het eigenlijk niet erger kon met de bezetting van de eenheden, het gebrek aan mensen en materieel. Maar het blijkt dus dat het wel erger kon.
Ook elite zonder personeel
Personeel holt harder de poort uit, dan dat er geworven wordt. Zelfs dus bij de elite-eenheden van het Korps Commandotroepen en het Korps Mariniers. Maar dat is logisch, want het materieel is oud en versleten, en de arbeidsvoorwaarden onder de maat. En de minister schuift voorlopig ook nog niet aan bij het arbeidsvoorwaardenoverleg en lijkt ook niets te doen om het nog steeds aanwezige AOW-gat op te lossen. Neem daarbij de angstcultuur die heerst onder het personeel, en het is weinig aanlokkelijk om bij de eens zo fiere Krijgsmacht te dienen. Ook omdat er door het verder afbouwen van het aantal missies geen perspectief geboden wordt aan het meer avontuurlijke deel van de jonge Nederlanders.
Maar nu is het dus zover gekomen dat zelfs gevechtseenheden de klos zijn. En dat terwijl de Rekenkamer constateerde dat de Krijgsmacht een paar jaar geleden al niet aan de grondwettelijke taak van verdediging van het grondgebied kon voldoen. Dat is nu – met dank aan de politiek – nog slechter geworden. Hoe de politiek omgaat met Defensie, het is een gotspe, het is een schande, het is om te janken. Daarbij is de militaire top naar buiten toe ook niet altijd bij machte geweest om te laten zien dat ze in ieder geval een poging hebben gedaan om de bezuinigingen een halt toe te roepen. Pas de laatste jaren durfden enkele generaals hun nek uit te steken.
Kwalijke rol Financiën
Maar er is nog iets. Het is ook een publiek geheim dat het ministerie van Financiën geen grote vriend is van Defensie. Binnen Defensie gaan hardnekkige geruchten dat een hoge ambtenaar van Financiën – met de bijnaam Zwarte Weduwe – graag ‘een einde ziet aan goudgerande arbeidsvoorwaarden van die militairen’. Het was haar niet aan het verstand te brengen dat vechten bijvoorbeeld, beter gaat met mensen van 20 a 30 jaar, dan met mensen van 60 jaar oud. Financiën heeft een machtige rol bij het verdelen van budgetten, en als de rekenmeesters van dat ministerie onwillige mensen bij Defensie detacheren dan is dat op zijn minst niet gunstig voor de Krijgsmacht. En dat lijkt wel te gebeuren, nu ingewijden bij Defensie over de van Financiën afkomstige financiële ’toppers’ bij de Algemene Bestuursdienst spreken als ‘Defensiehatende knakenbijters’. En dat betekent dat Defensie aan de leiband loopt van een ministerie dat de Krijgsmacht vooral ziet als lastige kostenpost.
Kamerleden met boter op het hoofd
Maar goed, Tweede-Kamerleden zullen dit wel weer zien als een kans om de minister ter verantwoording te roepen, maar die politici moeten zich realiseren dat ze allemaal boter op hun hoofd hebben. Vrijwel alle partijen zijn verantwoordelijk voor de afbraak van Defensie in de afgelopen decennia. En dan hebben we nu weer een partij in de regering zitten die duurzaamheid en het verbouwen van groente belangrijker lijkt te vinden dan de inzetbaarheid van de ruggengraat van de Krijgsmacht: de gevechtseenheden.
Tijd voor de ommekeer
Het wordt tijd voor een ommekeer. Een echte ommekeer. Het wordt tijd voor politici die zich echt hard maken voor Defensie. Het wordt tijd voor bevelhebbers die zich intern en extern echt keihard maken voor het behoud, werving en versterking van hun mensen en materieel. Het wordt tijd voor bewindslieden die echt hun nek willen uitsteken voor Defensie. Het wordt tijd voor een regering die echt werk wil maken van onze veiligheid. Het wordt tijd dat we gaan inzien dat we niet zonder goed functionerende Krijgsmacht kunnen. En het wordt tijd dat er vanuit politiek en Defensietop eens actie komt om het belang van Defensie echt te dienen. Want ik kan me niet voorstellen dat de politiek, financieel en militair verantwoordelijken voor deze toestand, zichzelf nu nog lachend in de spiegel kunnen aankijken.
Door: Eduard van Brakel
Firma List & Bedrog
Als aviation artist die gespecialiseerd is in de militaire tak van sport, komt deze burger veelvuldig in contact met (oud-)militairen. Het is een voorrecht om die mensen te leren kennen. Het zijn geen agressievelingen, het zijn geen “war lovers”, het zijn liefhebbende, bevlogen vaklui die destijds geluisterd hebben naar een roeping en zodoende een passie hebben omgezet in professionaliteit. In elk Krijgsmachtdeel. Ze willen een betere wereld.
Mijn eigen, 92-jarige vader is een oude oorlogsveteraan. Diverse collega’s en vrienden in de privesfeer ook. Ze zijn, uit naam van het Volk en bij politiek besluit uitgezonden (geweest) naar oorden zoals Nederlands-Indie, Korea, Libanon, de Balkan, Cambodja, Afghanistan, Mali, Jordanie, de Baltische Staten, om er een paar te noemen. Ze werden en worden gestuurd met een mandaat. Om te doen wat wij niet doen, en waar ze destijds voor hebben getekend.
“Ja zeg, de Koude Oorlog is over. De tijd van ongebreidelde uitgaven aan Defensie is voorbij. Steek dat geld maar in de eigen samenleving en in ontwikkelingshulp. Veel beter.” Ik hoor dit veel. En, inderdaad, er mag worden geinvesteerd in de eigen samenleving en in het helpen verbeteren van de wereld. Zolang we hier nog daklozen en bijstandmoeders hebben en ver weg hele volksstammen omkomen van de honger, is dat overduidelijk een punt van aandacht.
Maar, om dat te realiseren heb je een vrije, veilige soevereine Staat nodig. En die veiligheid bevecht je dus niet alleen binnen de eigen landsgrenzen maar ook daarbuiten. Elke Natie staat in verband met zijn buren en de rest van de wereld. OK, er zijn elders conflicten begonnen waar ik iets van vind. Die zijn nu eenmaal een feit en maken de wereld onveiliger. Dit alles toont onmiskenbaar het onmisbare karakter van getrainde en gewapende Strijdkrachten aan.
De Koude Oorlog is inderdaad voorbij. Het feit dat het Warschau-Pact uit elkaar is gevallen en de NAVO nog bestaat, daar kun je ook wat van vinden. Maar een ander feit is dat wereldorde na het vallen van Muur en Gordijn onoverzichtelijker is geworden. Het is bij lange na niet zo duidelijk meer als vroeger, toen de vijand recht uit het oosten kwam en beschikte over conventioneel oorlogstuig zoals tanks, vliegtuigen, schepen en geuniformeerde soldaten.
Ik zaai niet graag angst maar ben wel een realist. De vijand anno nu is veel minder duidelijk te onderscheiden en kan zich overal bevinden. Niet alleen ver weg, buiten ons land of NAVO gebied, maar zelfs binnen onze grenzen. De grootste fout die we als land kunnen maken is het laten verslappen van de aandacht. Een door de Politiek te ver doorgevoerde “vredesdivident”, beknibbelend op training en materieel van onze gezamenlijke Strijdkrachten.
Vroeger had je Dienstplicht. Mijn vader werd op die wijze bijna drie jaar lang naar Indie gestuurd. Vandaag is alles wat onder de wapenen gaat niet gestuurd maar heeft gekozen. Ze zijn allen “beroeps” met een roeping. Allen verdienen als zodanig dat ze op het gebied van opleiding, training en materieel beschikken over “the best of the best”. Voor minder mag het gewoon niet. Je gaat niet iemand laten vechten met een hand op de rug gebonden.
Arriveer ik nu bij de Politiek. Want zij zijn degenen die onze Strijders op uitzending sturen. Ik heb de overtuiging dat elke Volksvertegenwoordiger, net als elke advocaat, ooit voor dat vak heeft gekozen om iets te betekenen en de wereld te verbeteren. Maar, gaandeweg zijn ze die missie kwijtgeraakt of vergeten. Alles draait nu om imago, ego, gezichtsverlies. Het resultaat in ons land is een Haagse Firma List & Bedrog. Wij allen, ook onze militairen, betalen de prijs.
Elke verkiezing levert beloften op die vervolgens, als de stof is gaan liggen en een coalitie in elkaar is getimmerd, niet worden nagekomen. Zoals een verhoging van de Defensie uitgaven. Daarom zitten de politici zo hoog in mij allergie. Alles en iedereen in elk Krijgsmachtdeel loopt al jarenlang een of meerdere stappen meer dan formeel verwacht. Met steeds minder middelen. De elastiekjes staan al jarenlang op knappen. En de Politiek heeft geen idee.
Rutte III is geen uitzondering. Minister van Defensie Bijleveld en haar ambtenaren hebben gegoocheld met cijfers. Een specialisme op zich. Er werd breeduit geadverteerd dat, in het kader van de NAVO-norm, de Defensie-uitgaven zouden worden verhoogd. “Eindelijk! We krijgen wat lucht!” hoor ik onze Commandant der Strijdkrachten al roepen. Helaas, na wat rekenwerk blijkt die toezegging een kat uit de zak. Ronduit crimineel, naar onze “warriors”.
Heel veilig achter mijn laptop gezeten, in een vrij en veilig land, ben ik ook een “warrior”. Op mijn manier, als burger. Mijn wapens zijn woord en beeld. Ik heb geen klagen. Ik kan dit allemaal maken en roepen. Dankzij die bevlogen militaire professionals waarvan ik er zovelen ken. Daarom, Den Haag, stop ik niet. Ik ga door. Ik blijf trappen. Omdat ik mijn vrienden in het Woodlands groen, Desert en Daags Blauw beschouw als Brothers & Sisters In Arms.
“Leave No One Behind!” Tenzij je een politicus bent…
Als gevechtseenheden opgeheven kunnen (MOETEN) worden, kunnen ook enige opleidingsinstituten verdwijnen. Uiteindelijk verdwijnt dan de gehele Defensie. Heb je ook geen duur Ministerie meer nodig.
Eduard
Ik heb zojuist een boek gepubliceerd en m.b.v. Wetransfer naar jou en Ton Welter gestuurd. (De Grande FInale. Eind van de week krijg je de bestellink) Wanneer jij een beetje reclame kan maken, regel ik dat jij bij jouw overlijden op de tweede rij in de hemel komt te zitten, vlak achter Moeder Theresa
Waarom niet het radicale doen en enorm bezuinigen? Hef defensie op.
Kan dit? Daar zal een stevige discussie over gevoerd moeten worden. Maar als de conclusie daaruit is dat dat niet kan is meteen ook weer duidelijk waarom we een defensie nodig hebben en dat we daar dan ook echt iets voor over moeten hebben. En dat is veel meer dan nu.
Met defensie is niet te sjoemelen. Er is geen grijs gebied. Of je doet het niet of je doet het goed. De militairen sneuvelen ook niet een beetje en je bent ook niet een beetje zwanger.
Dus generaals leg dit bezuinigingsvoorstel op tafel bij de politiek. Dat punt is volgens mij nu meer dan bereikt. En dan moet de politiek gaan beargumenteren waarom dat niet kan. Dat is niet jullie taak toch?
Dan ligt de bal waar hij hoort te liggen. Of denken jullie nu werkelijk ook maar iets te kunnem betekenen met die paar JSF’s en 9 kanonnen en geleasde tanks?
Er valt weinig toe te voegen aan dit commentaar van Peter van Stigt. Mijn vader, hij vocht in de Peel tegen de Duitsers als 2e luit, zat in Stanislaw krijgsgevangen, ging toen naar Indië, vervolgens Suriname en verliet uiteindelijk de dienst als Overste. Dat was nog in de tijd van de “Koude Oorlog”.
“Onze grootste vijanden van vandaag zijn niet de Russen” hield hij mij altijd voor, “dat zijn onze politici”. Misschien was hij het die destijds de uitdrukking “niet geremd door gebrek aan kennis en verantwoordelijkheid” heeft uitgevonden.
Toen ik opkwam in 1971 heb ik de neergang meegemaakt. Waar ik gelukkig nog als Sgt gpc bij 45 Painfbat slechts 2x zonder vv (vrij-vervoer) naar huis ben gegaan; na mij peuterden de lichtingen doorgaans veel uit hun neus bij gebrek aan geld voor oefeningen en werd het ene na het andere onderdeel opgeheven. Uiteindelijk ook de dienstplicht (opkomstplicht). En toen ging het in rap tempo nog meer bergafwaarts.
En waar dienstplichtigen nog de maatschappij betrokken hielden bij Defensie, ons (opvolgend) beroepsleger werd natuurlijk sindsdien door de massa gezien als een onderdeel van de Overheid, zoiets in de orde van Staatsbosbeheer bijvoorbeeld, die niet “dienen voor het Vaderland”. Want die kreet bereikt vandaag niemand meer, ook niet de politiek; behalve “ons” dan natuurlijk. Wij kloppen onszelf op de schouder en als het een beetje meezit en vinden wij vervolgens wel een politicus met weinig invloed die het met ons eens is. Voor de camera dan.
En zolang bepaalde culturen binnen defensie in stand worden gehouden of worden versterkt door gestuurde “hand-op-de-kniphouders” en het monddood maken van klokkenluiders….. door incapabele managers aan het hoofd van krijgsmachtonderdelen te stellen (lees het voorgaande artikel over de Luchtmacht en oordeel zelf), verandert er niets zolang dit soort mensen niet van het toneel verdwijnen. (met of zonder gouden handdruk en afscheidsceremonie; kan mij niets schelen). Hoe eerder hoe beter.
4 Jaar later: Inmiddels heeft de huidige situatie “ons” gelijk aangetoond. En de geschiedenis herhaalt zich, zoals aan de vooravond van WO2. Ineens rees er een soort van besef in NL om Defensie te versterken (marineschepen, onderzeeërs, jachtvliegtuigen) maar de productiecapaciteit was onvoldoende terwijl het geld er blijkbaar ineens wel was. En vandaag rollen politici over elkaar heen om te erkennen dat eerdere bezuinigingen op Veiligheid allemaal berusten op collectief verkeerde inschatting van de geopolitieke ontwikkelingen na de val van “De Muur”. Of deze “herbezinning” op tijd is gekomen, valt nog te bezien. Grote woorden, maar te weinig middelen.