Investeren in nationale en internationale veiligheidsketen broodnodig

 
Terreur. Deze keer kozen de (waarschijnlijk) schoften van IS een concert in Manchester als doelwit van een laffe aanslag. Een concert dat vooral bezocht werd door kinderen in hun tienerjaren. Het eerste geïdentificeerde slachtoffer was een meisje van 16, het jongste slachtoffer een meisje van 8. Niets rechtvaardigt terreur naar onschuldige kinderen. Maar helaas is er ook bijna niets wat terreur op korte termijn kan stoppen.
Grenzen dicht helpt niet, omdat veel potentiële aanslagplegers al hier zijn. Grenzen dicht kan niet, omdat we domweg de capaciteit niet hebben om onze volledige landsgrens te controleren. Grenzen dicht is onwenselijk omdat het de handel – onze economische levensader – belemmert. Potentiële terreurkandidaten uitzetten is ook lastig, ook al omdat er onder de kandidaten personen zitten die de Nederlandse nationaliteit hebben. En daarbij is van de uitstekende principes van ons rechtsstelsel dat je onschuldig bent tot het tegendeel is bewezen. Onschuldigen mogen geen slachtoffer worden van terreur, maar ook niet van de strijd tegen terreur. Moreel is deze oplossing dus ook onwenselijk. Met veel meer capaciteit bij inlichtingendiensten zou er meer gemonitord kunnen worden, maar dat gaat ook weer ten koste van privacy. En in een politiestaat willen we ook niet leven. En daarbij gaan deze korte-termijn-oplossingen in tegen tal van verdragen, principes en afspraken, en zullen zorgen voor een geïsoleerde positie van ons land. En dat kunnen we al helemaal niet gebruiken.
Het enige wat op termijn zou kunnen werken is inzet op militaire, diplomatieke en economische middelen. Specifieker: een sterke defensie, meer nog beter netwerk van Buitenlandse Zaken en een andere manier van Ontwikkelingshulp. Die drie gecombineerd en in samenwerking met andere landen moet kunnen zorgen voor een evenwichtigere verdeling van welvaart en welzijn in de wereld. Als het veilig en welvarend is in andere landen, dan komen er minder vluchtelingen hier heen en is er minder grond om hier in het westen aanslagen te plegen.
Het probleem is alleen dat de zowel de capaciteit van Buitenlandse Zaken, als de Defensie-capaciteit en de Ontwikkelingshulpcapaciteit schrikbarend zijn afgenomen. Het zogenaamde postennetwerk van Buitenlandse Zaken is drastisch verminderd, evenals de budgetten, ontwikkelingshulp staat onder druk, omdat de manier waarop het gegeven werd de afgelopen decennia niet veel heeft opgeleverd, en de Krijgsmacht is ook aan alle kanten uitgehold.
De opeenvolgende regeringen hebben sinds de jaren’90 van vorige eeuw in een soort roze schijnwerkelijkheid geleefd, waarbij alles in dienst moest staan van de winst en economische groei van de BV Nederland en later ook de BV Europa. Op zich is dat natuurlijk goed, als we het allemaal financieel wat gemakkelijker hebben, als we meer welvaart hebben, dan kunnen we gelukkiger zijn. Maar de meest essentiele voorwaarde om die groei, om die welvaart, om dat welzijn essentieel te maken is veiligheid. Veiligheid is de basis. En die veiligheid is verkwanseld. Zowel onze politieke invloed, als onze economische invloed, als militaire invloed is drastisch achteruit gehold. Daarbij hebben we te veel aandacht gehad voor onze eigen groei, en te weinig voor het vergroten van de wereldwijde welvaart, welzijn en veiligheid.
Nederland heeft in de grondwet gezet dat onze Krijgsmacht ook ingezet kan worden om de internationale rechtsorde te verbeteren. En dat is ook nodig. Want die verslechtering van de internationale rechtsorde zorgt ervoor dat er nu massale vluchtelingenstromen zijn, zorgt ervoor dat er een ring van instabiliteit om Europa is, zorgt ervoor dat er onrust is in Azië. Problemen daar, betekent problemen hier. En omdat Nederland, samen met de rest van de EU geen hard power meer heeft, krijgen we zo langzamerhand de deksel van het te softe beleid op onze neus.
Soft power werkt alleen als je genoeg hard power hebt om een vuist te maken als het moet. Maar als je – zoals Nederland – je diplomatieke en economische invloed verkleind, doordat je te veel hangt op bondgenoten, en daarbij je krijgsmacht ontmanteld, dan heeft dat consequenties.
Onze grote brigade-oefening in Oost-Europa moest Poetin afschrikken. Maar de enige die zich kapotgeschrokken zijn, zijn de hoogste militair commandanten van ons land, en onze NAVO-partners. Een Brigade een paar weken op volle kracht laten draaien, was te veel voor ons land. Dat konden we logistiek niet aan. Het – letterlijk – handjevol houwitsers bleek onze volledige inzetbare artilleriecapaciteit. Drones voor verkenning en vuurgeleiding ontbraken.
Onze – demissionair – minister van Defensie Hennis strijdt al jaren voor miljarden extra voor Defensie, maar de rest van de politiek lacht het weg. Rutte zal er geen breekpunt van maken. Alexander Pechtold lachte als om militairen die Pinda, Pinda, Pinda moesten roepen en wil meer Europese samenwerking. Samenwerking met de andere Europese landen die ook dachten dat hard power niet meer nodig zou zijn. Buma wil meer geld voor Defensie, en Segers van de ChristenUnie ook. Laten we hopen dat die partijen D66 kunnen overtuigen en de CU standpunten over het donorschap en het vrijwillige levenseinde iets afzwakt. We kunnen beter een gemakkelijker vrijwillig levenseinde hebben, dan dat we een grotere kans hebben op een onvrijwillig levenseinde door een aanslag, of oorlog.
De aanslag in Manchester bewijst dat het beleid van de afgelopen jaren heeft gefaald. En de aanslag bewijst dat er meer ingezet moet worden op de 3D’s: Diplomacy, Defence en Development. En dat kan alleen als de nationale en internationale veiligheidsketen fors verstrekt worden. Meer geld voor Defensie, meer geld voor Buitenlandse Zaken, en meer geld voor Ontwikkelingshulp. Alleen op die manier kunnen we ervoor zorgen dan er wereldwijd meer gelijkheid en stabiliteit komt. Alleen op die manier kunnen we zorgen dat het in ons land veiliger wordt, door het in andere landen ook veiliger te maken. En als wij onze nek uitsteken in fors investeren, dan kunnen we dat ook van onze bondgenoten eisen.
Daarbij moeten we ook slim investeren in de nationale veiligheidsketen: politie, inlichtingendiensten, rechtspraak, KMAR, Douane, en de rest van de Krijgsmacht. Dat kan ook zorgen voor een hoger veiligheidsniveau op kortere termijn in ons land. Terroristen kunnen beter gevolgd worden, grenzen beter bewaakt, en meer blauw en groen op straat zal ook zorgen voor een minder grote kans op een aanslag. Maar dan politici wel durven om die keuzes te maken. Voor het weglachen van problemen is het te laat. Voor fors investeren in veiligheid is het wellicht nog op tijd.
Door: Eduard van Brakel