Mijn vriend gaat een boek schrijven. Nee, hier geen reclame, het is in eerste instantie gericht op geïnteresseerde bekenden. Het gaat me ook niet om de grootte van het plan, maar om de inhoud. In de trend van vele zelfhulpboeken komt hij als militair namelijk met een handboek voor de moderne gentleman. ‘Als militair’ is daarbij het cruciale punt.
Nu wil ik niet beweren dat alleen een militair dit zou kunnen, en evenmin dat elke militair een gentleman is. Evengoed vind ik het typisch dat juist een militair hiermee komt. ‘De sterke militair’ past in het klassieke ideaalbeeld van de “echte” mannelijke man. Door het thuisfront wordt bovendien geregeld aangegeven dat militairen naast sterk en praktisch, vaak ook zeer beschermend en zorgzaam zijn. (10 pluspunten: Het woord gentleman wordt zelfs letterlijk genoemd.) De gentleman stelt zich beleefd en geïnteresseerd op naar anderen, is een goede gesprekspartner, komt voor zichzelf en anderen op en weet zich in elke situatie goed te redden zonder overdadig te reageren.
Natuurlijk, mensen zijn niet onfeilbaar, en de identiteit van de gentleman is dan ook niet constant aanwezig. Iedereen wordt toch wel een keer boos of gedraagt zich minder wenselijk. Desalniettemin geldt dat militairen bovengenoemde eigenschappen vaak bezitten. Het zijn namelijk eigenschappen die deels samenvallen met een aantal normen en waarden die ze aangeleerd krijgen. Defensie stelt dat militairen een voorbeeldfunctie hebben in de maatschappij. Deze mensen verdedigen immers niet alleen ons land, maar ook de normen en waarden die wij als Nederlandse samenleving belangrijk vinden. Dat werkt alleen als deze verdedigers daar daadwerkelijk mee bekend zijn en ernaar handelen. Respect, geduld, beleefdheid, goede manieren en een gevoel voor rechtvaardigheid zijn belangrijk bij het werk van militairen. Ze moeten bevelen kunnen opvolgen, goed kunnen samenwerken, respectvol omgaan met mensen uit andere culturen, als voorbeeld voor anderen kunnen dienen en bereid zijn mensen in nood te helpen op elk moment en elke plaats. In de opleidingen wordt dit gedachtegoed al aangeleerd en daardoor krijgen militairen de basis voor de gentleman gelijk ook mee.
De gentleman lijkt een uitstervende soort, zoals Anne Hathaway dat ook zegt in de film The Intern, maar militairen houden de gentleman ook buiten de filmwereld in leven.
Overigens is de enige reden dat hier van mannelijke militairen wordt uitgegaan, dat de term gentleman voorbehouden is aan mannen. De in dit artikel genoemde normen en waarden gelden voor alle militairen en de eigenschappen van de gentleman zijn zeker niet alleen bij mannen aanwezig. Onze militaire vrouwen doen absoluut niet onder voor hun collega’s (bevestigt mijn vriend ook vanuit de praktijk op de werkvloer!). Bovendien zijn deze positieve eigenschappen bij iedereen -ongeacht geslacht, of burger/militair- lovenswaardig. Laten we dus met zijn allen de idee van de gentleman levend houden. Een vriendelijk gebaar is nooit weg.
Door: Eva de Feber
