Geen woorden maar daden

51 miljoen krijgt Defensie extra, zo bleek uit de Prinsjesdagstukken die de begroting voor volgend jaar bevatten. De Defensiebegroting bedraagt daarmee 1,35% van het BP en is ongeveer 11,035 miljard groot. En de Koning noemde de militairen nog in zijn troonrede, de eerste keer ging het over materieel: ‘Onze militairen kunnen met nieuw materieel hun werk beter doen’ en later zei de Koning dat we mede dankzij onze militairen al 75 jaar in vrede leven.

Topprioriteit

Daarmee was ons staatshoofd zo’n beetje de enige die het over de militairen heeft gehad. Alle andere politici hadden het wel over het lerarentekort, de vacatures in de zorg, het tekort aan agenten, maar niet over de duizenden vacatures bij Defensie. En dat terwijl Defensie toch bij de topprioriteiten van het kabinet behoort, zo zei minister Bijleveld van Defensie vier maanden geleden op Defensie.nl .

Maar die 51 miljoen die nu extra komt is lang niet genoeg voor bijvoorbeeld het aanpassen en moderniseren van het loongebouw, terwijl dat wel aangekondigd wordt door staatssecretaris Visser, en terwijl dat een afspraak is die is gemaakt de vakbonden. Dat kost veel meer, en dat moet nu blijkbaar uit het al bestaande budget komen. Ook omdat die 51 miljoen bedoeld is voor investeringen in materieel.

(tekst loopt door onder afbeelding)

Repareren en investeren

Toch zet Defensie wel stappen vooruit. Het budget gaat omhoog en is nu 3 miljard hoger dan het dieptepunt in 2014, zo stelt Defensie. Achterstanden worden ingelopen, en langzaamaan wordt de krijgsmacht gerepareerd. Minister Bijleveld zegt dit: “We zetten stappen vooruit. Om onze krijgsmacht verder te versterken en moderniseren, investeren we in onze mensen en schaffen we nieuwe spullen aan. Maar we moeten ook nog steeds veel achterstallig onderhoud wegwerken. Dat is hard nodig. We repareren en moderniseren tegelijkertijd.”

Maar ondanks dat repareren en investeren (moderne radars op Luchtverdedigingsfregatten, de al bekende extra F35’s, modernisering NH90, nieuwe lesvliegtuigen en opknappen legeringsgebouwen, vervanging mijnenbestrijdingsvaartuigen), gaat het met een andere belofte niet zo goed: het dichterbij de NAVO-norm van 2% van het BNP komen. Daarvoor zijn extra stappen nodig, zegt minister Bijleveld opnieuw. Ze bedoelt natuurlijk heel veel extra stappen en vergeet te zeggen dat die stappen gisteren al gezet hadden moeten worden. De kracht van de boodschap zit hem in de herhaling, zo luidt het spreekwoord. Maar herhaling van een boodschap zonder die met daden te versterken, is een zwaktebod. Geen woorden maar daden, zouden ze in Rotterdam zeggen.

Vacatures

De halve troonrede staat vol met geopolitieke beschouwingen die laten zien dat vrede en veiligheid niet vanzelfsprekend is en dat de Krijgsmacht keihard nodig om die vrede en veiligheid ook in de toekomst te behouden. De troonrede begint met zelfs met de offers die militairen 75 jaar geleden hebben gebracht, toen de bevrijding van Nederland begon in de Tweede Wereldoorlog. Terecht dat daar aandacht voor is. Maar het is tenenkrommend dat een personeelstekort van zo’n 3% bij het primair Onderwijs (4.000 vacatures op 125.000 leraren) ervoor zorgt dat de kranten vol staan met de ellende die dat ons brengt, en ervoor zorgt dat Kamerleden op hun achterste benen staan om het wanbeleid van de regering aan te kaarten, maar dat bijna 14% tekort bij de Krijgsmacht niet zorgt voor diezelfde chocoladeletters of een aanval op het kabinetsbeleid. Natuurlijk is onderwijs ontzettend belangrijk, natuurlijk verdienen onze kinderen goed onderwijs. Maar zonder vrede en veiligheid, hoeven we ons daar ook niet druk over te maken, omdat we dan wel iets anders aan ons hoofd hebben.

De ideale wereld

In het ideale geval zou je zeggen dat het goed is dat Defensie geen extra aandacht krijgt. In het ideale geval zou je zeggen dat het goed is dat politici Defensie niet benoemen, want in het ideale geval zou het betekenen dat wij onze veiligheid, onze Krijgsmacht serieus nemen. In het ideale geval zou het betekenen dat de Krijgsmacht prima op orde is. In het ideale geval zou het betekenen dat onze veiligheid echt topprioriteit heeft en dat onze regering bij het vaststellen van de begroting eerst zorgt dat de topprioriteit Defensie afdoende gefinancierd is.

Maar we leven niet in een ideale wereld. Het gebrekkige besef bij politici van het belang van onze Krijgsmacht voor onze welvaart, voor onze veiligheid bewijst dat. En hun onwil om daar wat aan te doen, bewijst ook dat onze veiligheid niet serieus wordt genomen. Want het lijkt erop dat de regering Rutte nog steeds niet van plan is om beloften als ‘Defensie is topprioriteit’, ‘personeel op 1’ en ‘stappen maken richting 2% NAVO-norm’ met daden waar te maken.

Door: Eduard van Brakel

Foto’s: Defensie.nl/ministerie van Defensie