Beste minister,
Wat fijn dat er een nieuwe cao is voor het Defensiepersoneel, en dat akkoord was er ook nog eens voordat de oude cao was afgelopen. Erg mooi dit, vooral voor het personeel dat zich op deze manier eindelijk eens gewaardeerd ziet. Ik hoop dat dit de komende jaren zo blijft, wat dat personeel dat is al jaren het oud van de organisatie. En op goud moet je zuinig zijn, vooral in onzekere tijden, want goud houdt zijn waarde, en wordt vaak zelfs meer waard als het crisis is.
Defensie is als goud
Eigenlijk zou heel Defensie als goud moeten zijn. Maar dat is het jaren zeker niet geweest. Tussen politici en Defensie bestond een relatie die door Het Goede Doel bezongen werd: een pakketje schroot, met een dun laagje chroom (6). Nou ja, ooit was het wel wat. Toen we nog dienstplicht hadden, een vliegdekschip, ongeveer 20 fregatten, 213 F16’s, bijna 1000 tanks, batterijen vol artillerie, genoeg luchtafweer, genoeg personeel, genoeg wapens, munitieopslagen die vol waren. Zeg maar een Krijgsmacht die best aardig op zijn taak berekend was. Maar toen kwamen die bezuinigingen na de val van de muur.
Generaal Van der Vlis wilde de verantwoordelijkheid voor het afbreken van de Krijgsmacht niet dragen en hij stapte op. Maar alle commandanten daarna voerden enthousiast de bezuinigingen uit. Fregatten werden afgestoten. De Marine Luchtvaartdienst opgeheven. F16’s verdwenen bij tientallen. Tanks weg. Artillerie bijna weg. Personeel ook voor een groot deel weg. Kazernes dicht. Oefenterreinen afgestoten. Luchtmachtbasissen gesloten. De steigers in Den Helder werden leger en leger en zagen steeds minder schepen afmeren. Maak het leger leger, leek het devies te zijn. En de commandanten zwegen en voerden uit.
Zure vruchten en zwijgende commandanten
En nu plukken we de zure vruchten van die nietsontziende bezuinigingen door politici zonder visie, en van de zwijgende commandanten. Je had van die laatste groep militairen toch verwacht dat ze mans genoeg waren om aan te geven dat het afbreken van de Krijgsmacht echt niet straffeloos zou gaan, en dat het belang van de Krijgsmacht pas echt gevoeld wordt als hij nodig is, maar niet inzetbaar is. Je zou verwachten dat de militaire top bij machte is geweest om aan te geven dat de Krijgsmacht cruciaal is bij het verdedigen van wat ons dierbaar is. Want als je een angstcultuur kunt vestigen, kun je die energie ook gebruiken om iets positiefs voor elkaar te krijgen. Van politici hoeven we dat niet te verwachten, die zijn vooral bezig met de volgende verkiezingen, maar van militairen met ruggengraat toch wel.
Maar goed, gedane zaken nemen geen keer, minister. Feit is dat er nu een onderbemensde Krijgsmacht is, die niet aan de grondwettelijke taken kan voldoen, en onze bondgenoten niet de steun kan bieden die nodig, of in ieder geval wenselijk is. Twee hele officieren voor een missie in de rode zee, terwijl we als zeevarende natie daar eigenlijk fregatten heen moeten sturen. De marine die er heel expliciet een taak bijkrijgt op de Noordzee: het beschermen van de infrastructuur. Maar waarmee? Volgens de zeer goede website Marineschepen.nl, met twee speciale schepen die eventueel ook onbemand kunnen opereren, maar wel bediend moeten worden vanaf een fregat. Maar verder?
Vrijwel alles wat is afgestoten, hadden we prima kunnen gebruiken nu. De PRTL’s doen het best goed tegen drones bijvoorbeeld. De Marine Luchtvaartdienst had – met meer moderne sensoren – uitstekend kunnen bijdragen aan die veiligheid op de Noordzee. Net zoals onderzeeboten – die al vervangen hadden moeten zijn – dat konden. En al die terreinen en kazernes… En de tanks. Luchtafweer.
Bestellen. Nu.
Het moet nu besteld worden. En als het snel geleverd wordt, hebben we geen mensen om die spullen te bemensen. Maar er moet wel besteld worden. Ook moet er weer industrie opgebouwd worden minister. Onze eigen wapenindustrie moet weer een impuls krijgen. Voorraden gevuld. Schepen gebouwd. Tanks gemaakt. Drones ontwikkeld. Er moet iets bedacht worden waardoor het demissionaire kabinet toch slagen kan blijven maken voor onze veiligheid. Want veiligheid is te belangrijk om controversieel te zijn. Veiligheid is te belangrijk om politiek over te bedrijven. Ik neem aan dat die les inmiddels wel geleerd is, toch?
Generaal b.d. Damen zegt – ondanks dat hij generaal is geweest -soms best intelligente dingen. Zoals bestel maar, bestel maar bestel maar. Want dat is precies wat Defensie moet doen. Bestellen van slagkracht. Bestellen van munitie. Bestellen van gevechtskracht in alle domeinen. Bestellen van wat nodig is om onze veiligheid te garanderen en vanuit die veiligheid de samenwerking te zoeken binnen de NAVO en op bilateraal niveau. En bij die bestellingen rekening houden met het niet ondenkbare scenario dat de VS de NAVO wel eens wat minder belangrijk kan gaan vinden. Want dan zijn er misschien wel dubbel zoveel investeringen nodig om te kunnen beschermen wat ons dierbaar is. Dus: hoe eerder we beginnen hoe beter.
Wapenproductie gehinderd door onzekerheid en trage procedures. Ondertussen werkt @Defensie aan de verdere ontwikkeling van verwervingsstrategiën. Met de oorlog die woedt in Europa ben ik een voorstander van de @RowwenHeze strategie: bestel maar, bestel maar, bestel maar! pic.twitter.com/Rhitz3nQhG
— Hans Damen (@hansdamen) January 28, 2023
Versneld meer investeren
Beste minister, u heeft laten zien dat het personeel echt gewaardeerd kan worden. Misschien is het next-level denken van mij hoor, maar minister, het zou echt heel fijn zijn als u, als uw collega politici laten zien dat jullie onze veiligheid ook waarderen, en dus versneld nog meer investeren in de Krijgsmacht.
Trouwens minister, ondanks dat die commandanten zwijgen, zijn het wél capabele militairen. Luister naar hen voor wat nodig is. En als ze het zelf weer niet durven te zeggen, kunt u het misschien aan ze vragen, of beter ze de opdracht geven om te vertellen wat hun Krijgsmachtdeel nodig heeft om aan de grondwettelijke taken te voldoen. Want een bevel snappen ze waarschijnlijk best goed. En faciliteer dan wat nodig is. Behalve als de CDS weer troept dat er geen eigen tanks nodig zijn, dan moet u hem wel even afleiden met een toekomstperspectief van volledig bewapende moderne Apaches die de strijd aan gaan, en zelf luisteren naar een capabele landmachter. Want wat tanks zijn voor de Landmacht, zijn F-35’s voor de Luchtmacht, en Fregatten voor de marine: ze zijn -naast het personeel – het goud, waar je niet genoeg van kunt hebben (net zoals van drones). Vooral niet in onzekere tijden.
Hartelijke groet,
Foto Leopard boven artikel is van Defensie.nl
Waardeer dit artikel!
Het Defensie Platform zet zich al 9 jaar belangeloos in voor een sterke Krijgsmacht. In elk artikel zit (vrije) tijd, moeite en kunde. Als je dit waardeert, kun je een kleine donatie doen. Dank voor je bijdrage!