Beste minister, geachte mevrouw Bijleveld,
Hoe gaat het met u? Ik hoop dat alles ok is! Gisteren las ik een prachtig artikel in de Militaire Spectator, van overste George Dimitriu: De moderne leider heeft buikpijn, kiezen tussen angst en vertrouwen. Hij beschrijft op uitstekende wijze de angst die vaak heerst in de Defensie-organisatie om besluiten te nemen die soms wellicht wat afwijken, maar die wel het juiste besluit zouden zijn. En hij geeft tips voor jonge aankomend leiders om met buikpijn bij te nemen besluiten om te gaan. Echt een aanrader voor veel leiders in de Defensie-organisatie om dat artikel te lezen. En mooi dat zulke stukken naar buiten komen.
Ook las ik een interview met u minister, in het NRC. Daarin geeft u aan dat er argeloosheid heerst in Nederland als het gaat om onze veiligheid. Bent u ook niet een tikje argeloos om met twee moties van wantrouwen nog een tweede ambtstermijn te ambiëren? Uit verschillende delen van de krijgsmacht hoorde ik dat dat nu al als een nachtmerrie wordt ervaren. Marc de Natris zei op twitter over uw interview dat de argeloosheid over Defensie ook heerst bij het kabinet. En ik vond dat een mooie toevoeging. Want minister, u zegt in dat artikel in het NRC dan natuurlijk wel de juiste woorden: De anderhalf miljard structureel extra is een goed begin. Maar de vraag is wanneer er een vervolg op dat goede begin komt?
Veel mensen die zich betrokken voelen bij de veiligheid van ons land in het algemeen en onze Krijgsmacht in het bijzonder hebben namelijk ook buikpijn minister. Want er ligt een visie Defensie 2035, maar er is geen geld om die visie uit te voeren. Er is wel geld bijgekomen, maar dat was te weinig, omdat de toestand van de Krijgsmacht alleen maar slechter wordt. En u als minister zegt al jaren dat er meer nodig is, maar krijgt het niet voor elkaar om dat extra ook te regelen. Gaat u dat dan wel lukken als u weer minister bent in volgend kabinet? Want ik hoor vooral veel woorden, maar zie weinig daden.
Argeloosheid en naïviteit
Het personeel heeft nog steeds geen CAO. Er is nog geen stap gezet bij de modernisering van het functiehuis en loongebouw, en u betaalt peoplesoftaanpassingen uit de arbeidsvoorwaarden? En dan het vastgoed: er zijn nogal wat miljarden nodig om aan de Rijksbrede afspraken voor verduurzaming van het vastgoed te voldoen. En de door ambtenaren voorgestelde oplossing, het afstoten van vastgoed door Defensie, getuigt van een – daar is’ie weer – argeloosheid en naïviteit die aan het absurde grenst.
Ondertussen zijn er vele duizenden vacatures. Lopen de arbeidsvoorwaarden steeds meer achter. Leveren we niet de door de NAVO gewenste slagkracht. Is het de vraag wanneer er nieuwe onderzeeboten komen. Is er een tekort aan munitie. Zijn er te weinig F-35’s om aan de operationele behoefte te voldoen? Zijn er bijna geen fregatten meer. Lijken de Patrouillevaartuigen al op hun laatste benen te lopen. Hebben we een tekort aan tanks. Maar we gaan wel de ruimte in, hebben zeer goede radarsystemen, en hebben onze cybercapaciteit op orde. Maar winnen we daar alleen de oorlog van de toekomst mee? Hebben we niet veel meer nodig van alles wat vliegt, vaart, rijdt, schiet en ondersteunt?
Onbemand zelfstandig optreden?
En dat hoogtechnologische optreden, informatiegestuurd en uitgevoerd door zelfstandige eenheden? Dat gaat dan zeker echt onbemand gebeuren? Want er is echt wel heel veel personeel tekort. En dat lijkt op korte termijn niet opgelost te gaan worden. Zeker niet als modernisering van arbeidsvoorwaarden en een nieuwe CAO weer lange tijd op zich laten wachten. Het personeel is het wachten beu. Maar de onderhandelingen zijn weer opgestart. Hopelijk worden de loyale mannen en vrouwen niet weer in de kou gezet, maar leiden de onderhandelingen nu wél snel tot een nieuwe CAO.
Hoe waardevol dat personeel is, bleek maar weer toen Nederland kampte met hoog water. Want wie deden het weer? Onze militairen. Want onze militairen komen altijd. Onze militairen zijn de constante factor. Hun mentaliteit, hun werkethiek, hun can-do-mentaliteit en hun kennis en kunde, daar moeten we allemaal diep onze hoed voor afnemen. Een voorbeeld aan nemen. Vooral de politieke top van ons land. Niet alleen Defensie bellen als er nood aan de man is, maar ook als eerste aan Defensie denken als er een begroting gemaakt worden. Dan niet om te bezuinigen, maar om de Krijgsmacht dusdanig te financieren dat er aan de grondwettelijke taken voldaan kan worden. Defensie heeft meer munten nodig en vooral ook meer moraal omdat anders het personeel weg blijft lopen.
Als u meer geld en meer moraal voor de Krijgsmacht weet te bewerkstelligen, dan moet u vooral minister blijven. Maar als u dat niet kunt, dan lijkt het me beter dat er een minister komt die dat wel voor elkaar krijgt. En dat er bijvoorbeeld een minister komt met echte vakkennis die gedragen wordt door het personeel. Maar dat lijkt me logisch.
Ik wens u in ieder geval een prettige vakantie.
Met vriendelijke groet,
Eduard van Brakel.
Foto’s: Defensie