Anne-Marie Snels: Loyaliteit defensiepersoneel heeft een grens

‘Of er moet geld bij, of Defensie moet de ambities bijstellen. Er liggen inmiddels zoveel bewijzen dat het zo niet langer kan, dat kun je niet negeren’. Duidelijk is ze in ieder geval, de voorzitter van de vakbond AFMP FNV Anne-Marie Snels. ‘Ik vind dat er gezien de internationale situatie geld bij moet. En dan hebben we het niet over een paar honderd miljoen. Zolang er structureel geen geld bij komt, blijft het rommelen in de marge.’
Snels werkt nu ongeveer 2 jaar als voorzitter van de militaire vakbond AFMP FNV, is inmiddels goed ingewerkt in de Defensie-materie en heeft een netwerk dat er toe doet: ‘Ik heb tegen de top van Defensie gezegd dat ze de volgende keer ‘nee’ moeten zeggen als Defensie weer gevraagd wordt voor een bijdrage aan een missie. Defensie wil zich internationaal profileren, maar we moeten accepteren dat dit niet meer kan. Niet vanwege het materieel en niet met personeel. De Patriot missie en de opstartproblemen bij de missie in Mali bewijzen dat’.
De Krijgsmacht heeft echt last van bezuinigingen. Onlangs kwam in het nieuws dat militairen zelfs ‘Pang, Pang’ roepen bij gebrek aan (oefen)munitie. Maar Snels denkt dat het nog erger is: ‘Heel veel mensen overwegen uit te stromen, omdat ze er geen vertrouwen in hebben dat het beter gaat, dat ze hun werk goed kunnen blijven doen. Ze hebben niet het gevoel dat ze worden gewaardeerd qua beloning en randvoorwaarden. Zelfs in uitzendgebieden is er een tekort aan (oefen)munitie en materieel. Defensie wijt dat dan aan lange logistieke lijnen en complexe aanbestedingsprocedures, maar het is er gewoon niet. Wat mij betreft gaan we dan maar de ‘oorlogsvoorraden’ aanspreken. ‘
Gebrek draagvlak is kletskoek
‘Politici blijven zich maar verschuilen achter een gebrek aan draagvlak voor Defensie, maar dat is kletskoek. Uit alle onderzoeken blijkt dat er een groot maatschappelijk draagvlak is. Politici moeten ophouden zich te verschuilen. De verwachting is dat er op Prinsjesdag 300 a 350 miljoen bijkomt, maar ook met dat bedrag blijf je in de min staan. Zelfs de indexatie is dan niet eens op orde.’
Ook het personeel is klaar met de bezuinigingen. Uit onderzoek (PDF) van de AFMP uit 2013 blijkt dat 85% van het militair personeel totaal geen begrip meer heeft voor de almaar voortdurende kortingen op het Defensiebudget. Een van de respondenten schrijft het volgende: ‘Door de bezuinigingen zijn er haast geen reserve onderdelen beschikbaar waardoor je veel voertuigen niet kunt afmaken, wat resulteert in veel dubbel werk.’
Daarbij denkt 90% van de ondervraagden dat de veiligheid van Nederland op het spel wordt gezet door de bezuinigingen. Snels verzucht: ‘Er gaat weinig goed bij Defensie. Het rapport van de Rekenkamer over de personele en materiele situatie bij Defensie ,wat in het voorjaar verscheen, was behoorlijk vernietigend en sloot nauw aan bij de uitkomsten van de onderzoeken die de AFMP de afgelopen jaren onder het personeel hield.’
Loonakkoord
Ook bij het personeelsbeleid ziet de markante voorzitter ruimte voor ver betering, want het personeel gaat haar aan het hart. Ze stelt dat door de bezuinigingen op het personeel o.a. de uitzendbescherming de afgelopen paar jaar met voeten is getreden en ze ziet een tijdelijke oplossing voor het AOW-gat die niet deugt. Veel werk aan de winkel dus voor Snels, ook met andere zaken die aandacht vragen: ‘Wij hebben het loonakkoord niet getekend, want er is teveel onduidelijk rond de verlaging van de pensioenpremie. Rutte zei dat er 5,05% bij komt. Dankje de koekoek. Een groot deel van dat bedrag betalen mensen zelf, omdat de premie fors wordt verlaagd. Er wordt daardoor veel minder pensioen opgebouwd, waardoor de rekening bij de jongere generatie wordt gelegd, die krijgen straks 15 % minder pensioen en moeten nóg eens twee jaar langer doorwerken. Daarmee wordt het draagvlak voor de collectieve pensioenregeling aangetast. Zie jij straks een militair van ver in de 60 nog op een verantwoorde wijze zijn/haar beroep uitoefenen? Ik niet! De loonsverhoging is dus bij lange na geen 5 % zoals Rutte beweert. Een groot bedrag komt uit de versobering van de pensioenregeling. Dat is een sigaar uit eigen doos. Er zijn zoveel zaken onduidelijk, dat ook het pensioenfonds ABP nog vragen heeft. Dan teken je toch geen akkoord? Ik vind dat onverantwoord, en dat geldt ook voor onze leden. Op die manier toont het Kabinet  geen respect noch waardering voor militairen en ander overheidspersoneel.’

Rekenvoorbeeld FNV Het kabinet geeft het beeld dat zij het meeste bijdragen aan de loonsverhoging van 5,05%, maar is dat eigenlijk wel zo?Reken even met ons mee:» Stel je salaris is € 2.000 bruto per maand.» Van je loonsverhoging betaal je 2,2% zelf uit je pensioen, in dit geval is dat € 44 bruto per maand.» Het kabinet brengt 2,85% van je loonsverhoging in, in dit geval € 57 bruto per maand.» Dit komt op een totaal van 101 euro bruto per maand. » Als we ervan uit gaan dat je gemiddeld 40% belasting   betaalt over die € 101 is dat € 40,40 per maand. » Het komt er op neer dat jij € 44 bijdraagt en feitelijk brengt het kabinet netto een bedrag van € 16,60 per maand in voor jouw loonsverhoging.

 
Akkoord dichtgetimmerd
‘Andere centrales/vakbonden tekenden het loonakkoord. Toen de FNV, waarbij de AFMP is aangesloten, tijdens de verkennende gesprekken aangaf dat er nog veel te veel onduidelijk was en er meer tijd nodig was om zaken uit te zoeken, gingen zij door. Het ging van verkenningen naar onderhandelingen en toen stond er opeens een handtekening. Maar het is nog niet te laat. Alle politiebonden hebben inmiddels al laten weten niet in te kunnen stemmen met het loonakkoord. Dat kan ook in andere sectoren nog gebeuren. Wij hebben berekeningen die laten zien dat dit akkoord vreselijk slecht uitpakt voor grote groepen mensen. Ik nodig iedereen uit onze cijfers te weerleggen. Wij hebben nog steeds veel vragen waarop we nog geen antwoord hebben. En als er nog zo veel vragen zijn dan teken je toch nog niet? Er bestaat bij veel bonden de indruk dat er nog veel sectorale onderhandelingsruimte is, maar dat is juist de vraag. Het akkoord lijkt dichtgetimmerd en als er iets veranderd wordt, betaalt het personeel zelf de rekening.’
Chroom6
Er is meer waar de bewogen Snels zich voor inzet: ‘Het Chroom6-vraagstuk. Daar maakte ik me boos om. Het was veel groter en veel wijder verbreid dan aanvankelijk werd gedacht, en door Defensie werd het probleem gebagatelliseerd. Uiteindelijk erkende minister Hennis in een kamerdebat dat er een regeling moest komen. Dat hebben we als AFMP meteen opgepakt, samen met de andere bonden, waardoor er nu een fatsoenlijke regeling is voor Chroom6 slachtoffers. Als start voor een verder traject en nader onderzoek’.

 ‘Defensiepersoneel is bovenmatig trots en loyaal’.

Wat ook haar aandacht heeft is de fiscale UGM penalty. Defensie betaalt jaarlijks een boete van pakweg 170 miljoen euro. Snels: ‘De fiscale penalty op de UGM is volkomen onterecht”. De UGM heeft te maken met de bijzondere positie van de militair (o.a. verplicht leeftijdsontslag en dat is wettelijk geregeld in de Wet Uitkering Gewezen Militairen (UGM). De minister van SZW en eerder de voormalig minister van Defensie hebben beiden erkend dat de UGM in feite onjuist wordt aangemerkt als vroegpensioenregeling waarvoor die strafheffing bedoeld is. We moeten af van die boete, het is voor de ministeries broekzak-vestzak, dat geld moet écht worden vrijgespeeld om de enorme problemen bij defensie rond het pensioen en het AOW-gat op te lossen.’
Meerjarenbegroting
Snels denkt dat de krijgsmacht gebaat is bij rust. En die rust is volgens haar te creëren door een Defensiebegroting te maken voor de hele kabinetsperiode en niet een jaarlijkse begroting op te stellen zoals nu gebeurt: ‘Ook omdat de investeringen van Defensie groot zijn. Dat zijn langdurige trajecten. Een begroting voor een langere periode geeft personeel meer zekerheid over hun baan, maar er is dan ook meer duidelijkheid over het materieel en de inzet. Hennis en de kabinet vinden wel dat ze nu een lange-termijn-visie hebben, maar die straalt vooral in vaagheid. En dat terwijl Defensie personeel heeft dat bovenmatig trots is op hun werk en bovenmatig loyaal. Maar als je je personeel jarenlang niet serieus neemt, dan heeft die loyaliteit ook een grens.’
Geen nieuws meer missen? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief >>>
Door: Eduard van Brakel
foto boven artikel: Ministerie van Defensie