Stilstand is achteruitgang, zeker voor Defensie

Terwijl Rusland zich verder herbewapent en de Verenigde Staten steeds meer aanstuurt op een Europa dat zich herbewapent, lijken onze bewindslieden zich vooral bezig te houden met een toekomst waarbij Defensie alles onbemand doet. Niet omdat het in de visie van de Landmacht staat, niet omdat het kan, maar omdat het personeel zo hard de poort uitholt dat alles straks wel onbemand moet.

Zeker aangezien er geen enkele beweging merkbaar is richting het personeel, om dat personeel wel goede arbeidsvoorwaarden te bieden, met een goed pensioen. De staatssecretaris en de minister doen niets, behalve zeggen dat het personeel zo belangrijk is. Maar de woorden klinken hol en leeg. Notabene de PvdA was het die een voorstel indiende voor meer geld voor Defensie om uit te geven aan arbeidsvoorwaarden, maar de coalitie schoot die motie vakkundig af. De vakbonden vonden het toen wel welletjes, en zij daagden Defensie en het ABP voor de rechter. Voor de rechter. Dat het zo ver heeft moeten komen. De belofte van het personeel op 1, lijkt dus een loze belofte te zijn. De zoveelste.

Want terwijl Rusland zich herbewapent, India en China samen met de grote Russische beer (die je volgens de Belgische generaal b.d. Van Impe moet vangen met grote berenklemmen), kansen zien in het Noorpoolgebied en Afrika, en de Verenigde Staten vindt dat Europa het meer zelf moet doen qua Defensie, gaat ons Defensiebudget er verhoudingsgewijs op achteruit. Niks bewegen naar de 2 procent zoals afgesproken in Wales, maar gewoon verder achteruitgaan. En dat terwijl de opbouw van de Krijgsmacht echt nu al nodig is. Maar pas als er een conflict dichtbij is, zal de noodzaak tot investeren gevoeld worden. En dan is het te laat. De belofte van Wales is ook een lege huls.

Dealing with doom

Maar die mogelijkheden op conflict komen helaas steeds dichterbij en worden steeds talrijker. Twee weken geleden was de KVMO jarig. De vereniging van Marineofficieren bestond 135 jaar. En natuurlijk had de vereniging een feestje georganiseerd, met als macabre titel ‘Dealing with doom.’ Een onthutsend geopolitiek beeld werd geschetst door internationaal vermaarde sprekers. Doom ligt aan allerlei kanten op de loer. Internationale topstudenten studeren Chinees, of in China, niet meer in Europa, en dat is het teken van de verschuivende verhoudingen in de wereld. De vraag die centraal stond op de conferentie was of Europa straks nog een speler is, of dat Europa het speelveld is.

De eenheid binnen de NAVO is ver te zoeken, met een VS dat wil dat Europa meer op eigen benen gaat staan, omdat ze China en India belangrijker vinden. Maar ook Turkije keert zich af van Europa en de NAVO, want het land is groot en belangrijk genoeg om een eigen koers te varen, en de topspeler in het Midden-Oosten te worden. De vraag is ook welk land de leidende rol in Europa pakt. Frankrijk of Duitsland waarschijnlijk, en historisch gezien leidt dat niet tot een stabieler Europa. De hele Europese samenwerking na de Tweede Wereldoorlog is bedacht om de macht van Frankrijk en Duitsland te breken. Maar door het terugtrekken van de VS, en de onbetrouwbare rol van Turkije, en de Brexit, zullen Duitsland en Frankrijk weer gaan wedijveren voor de macht in Europa, wat zal zorgen voor onrust en een verdeeld Europa. En dat laatste is vooral in het belang van landen als Rusland, de VS, China, India en Turkije, niet in ons belang.

Leren vechten

Ondertussen kan ons land geen oorlog meer voeren. Alle Krijgsmachtdelen moeten weer leren vechten, vechten tot op het hoogste niveau. Daar is materieel voor nodig. Spullen, mensen, oefeningen, budgetten. En een visie. En budget is geen visie. Want door het budget leidend te maken, zitten we opgescheept met leasetanks, met een veel te laag – 37 stuks – aantal JSF’s, met een minimaal aantal van 4 onderzeeboten, te weinig fregatten, te weinig artillerie, te weinig logistiek op alle fronten, en te weinig personeel.

Doen wat is beloofd

Alles is belangrijk, maar de mensen het allerbelangrijkste, schreef commandant der Strijdkrachten Bauer enkele dagen voordat zijn chef, mevrouw Visser, het overleg met de bonden over de arbeidsvoorwaarden liet klappen. Dat personeel is belangrijk, maar de werkgever Defensie stuurt alleen een brief naar het ABP als klein protest tegen de verhoging van de pensioenpremie, terwijl het pensioen wordt verlaagd. Maandag 2 december stonden we met zijn allen stil bij Defensie, maar met deze politieke leiding lijkt Defensie vooral stil te staan. En in deze tijd van snelle veranderingen en veel potentiële kansen op conflict, is stilstand achteruitgang. De bewindslieden hebben de sleutel, zij moeten doen wat is beloofd: Het personeel op 1 en op naar die 2 procent. En heel snel.

Door: Eduard van Brakel

Foto’s: Defensie